kijkwijzer schoolgebouw

1.- Wat zie je. hoe verhoudt het gebouw zich met de omgeving?  

opgenomen in omgeving

contrast met omgeving

gebouw domineert de omgeving

 

Opdrachtgevers vragen architecten vaak om een opvallend gebouw neer te zetten Wanneer een nieuw gebouw in de oude binnenstad wordt ingepast, staat de architect voor de keuze zijn gebouw hieraan aan te passen of juist een zo groot mogelijk contrast te zoeken

 

- Ik vind dat het schoolgebouw opvalt, maar niet in contrast is met de rest van de omgeving. Aan de kant van de weg waar de school opstaat staan vooral sportvelden en een paar woonhuizen, maar aan de andere kant van de weg staan soortgelijke gebouwen. Er staat bijvoorbeeld tegenover de school een ander schoolgebouw en grote appartementencomplexen.

 

2.- Wat zie je: welke materialen vallen op? (Kies een of meer)  

baksteenmetselwerk

beton

kunststof 

natuursteen

staal (of ander metaal)

glas

pleisterwerk

hout

opvallende materiaalcombinaties

 

De keuze van materiaal draagt bij tot de betekenis die we aan een gebouw toekennen Bij een groot bankgebouw worden vaak luxe materialen gebruikt, zoals marmer Metselwerk met bakstenen is typisch Hollands en geeft de gebouwen een vertrouwd uiterlijk Moderne architecten passen vaak ongebruikelijke materialen en materiaalcontrasten toe

 

- De school bestaat vooral uit beton, maar dit is niet overal even duidelijk zichtbaar, omdat sommige gedeelten geverfd zijn. Het valt wel op als je kijkt naar de betonnen pilaren in de gangen en in de klaslokalen. Verder heeft de school erg veel grote glazen ramen en daarom komt het materiaal glas ook vaak voor.

 

3.- Wat zie je: wat is de grondvorm van het gebouw?  

grote “doos” vormen

structuur van blok vormen

organische vormen

 

De eenvoudige doosvorm is kenmerkend voor het modernisme en bepaalt veel van de architectuur tussen 1930 en 1980 Structuralisten werken met kleinere - vaak geometrische - vormen die gestapeld worden in een structuur waarin herhaling, ritme en variatie een rol speelt Organische vormen zijn niet-geometrische vormen die ontleend zijn aan de natuur, ooit geïntroduceerd door de Spaanse architect Gaudi

 

De school heeft organische vormen omdat er duidelijk een ronding te zien is in het gebouw, deze ronding is ook duidelijk te zien aan de binnenkant van het gebouw zelf. Aan de binnenkant van het gebouw zijn de vormen minder organisch en is alles iets strakker, maar nog steeds is de ronding in het gebouwe duidelijk te zien.

 

 

4.- Wat zie je: hoe verhoudt zich de facade met de rest van het gebouw?  

facadebouw; façade domineert de rest van het gebouw

façade en bouwvolumes vormen een geheel

geen echte façade; bouwvolumes bepalen het uiterlijk van het gebouw

 

Een architect kan beginnen met de buitenkant - de verpakking - van het gebouw In de negentiende eeuw is deze facade architectuur gebruikelijk

Moderner is het van binnenuit te beginnen, dus het gebouw als optelsom van kamers, ruimtes of bouwvolumes Niet symmetrische en niet vlakke gevels zijn dan vaak het resultaat. zoals bij het Rietveld Schroderhuis in Utrecht

 

- De facede is niet erg opvallend, maar wel duidelijk zichtbaar. De facade heeft namelijk een balkon en daarboven de naam van de school zelf. Boven de ingang zelf hangen ook nog letters, maar deze kun je niet zo goed zien omdat ze niet verlicht zijn.

 

5.- Wat zie je: valt de entree van het gebouw op?  

entrée krijgt veel nadruk Hoe?

Entrée weinig opvallend

Gebouw mist centrale entrée. Waarom?

 

Barokke gebouwen uit de zeventiende eeuw hebben vaak een opvallende entree, met bijvoorbeeld veel trappen Een indrukwekkende entree verhoogt de status van een gebouw Tegenwoordig zijn entreepartijen vaak wat bescheidener van opzet of ontbreekt zelfs een centrale ingang, zoals bij Muziekcentrum Vredenburg in Utrecht.om de drempel tussen de straat en het gebouw zo klein mogelijk te maken

 

- De entrée is niet erg indrukwekkend, je hebt een ingang aan de voorkant vanhet gebouw voor docenten en bezoekers met aan die kant een helpdesk. Aan de andere kant van de entrée is nog een ingang te zien voor de leerlingen. In het midden van deze entrée is een trap die naar de andere verdiepingen gaat.

 

6.- Wat zie je: wat valt op aan de constructie?  

duidelijk zichtbare skeletbouw

skeletbouw verborgen achte gordijnwand

geen skeletbouw, maar dragende muren.

 

In de moderne architectuur is bijna altijd sprake van skeletbouw Het skelet, bijvoorbeeld van betonnen kolommen, houdt dan het gebouw overeind

Het gebouw stort niet in als er muren worden weggebroken Een architect staat voor de keuze het skelet 'eerlijk' zichtbaar te laten of het te verbergen, bijvoorbeeld achter een dun vlies van glas en plaatwerk.

 

-  De skeletbouw is op sommige heel duidelijk zichtbaar. Je kunt bijvoorbeeld in de gangen en in de meeste lokalen de betonnen pilaren zien en je kunt in de aula ook nog de ijzeren balken zien bij de grote ramen. Op andere plekken zal waarschijnlijk ook wel skeletbouw zitten, maar deze is dan niet te zien.

 

7.- Werkwijze. waardoor heeft de architect zich laten leiden?  

functionele architectuur: less is more”

bestaande tradities, oude stijlen less is a bore

veel niet functionele extra’s

 

'Less is more' is de slogan van het modernisme. Hoe kaler de architectuur hoe mooier 'Less is a bore” is de slogan van het post modernisme en betekent dat er niet-functionele zaken, zoals decoraties, aan het gebouw mogen worden toegevoegd Vooral in de

negentiende eeuw maar tegenwoordig ook weer, gebruiken architecten vaak vroegere stijlen cklassiek, middeleeuws of renaissance) voor nieuwe

gebouwen, zoals bij het Centraal Station in Amsterdam. Het hedendaagse gebruik van klassieke elementen noemen we Post-Modernisme.

 

De architect heeft zich laten leiden door de functionele stijl. Er zijn weing versieringen te zien en het gebouw heeft weinig verschillende kleuren en alles is zo functioneel gemaakt als mogelijk. De gangen zijn bijvoorbeeld allemaal aan elkaar verbonden en de aula heeft weinig kleur.

 

8.- Functie. verwijst architectuur naar gebruiksfunctie van het gebouw?  

het gebouw sluit aan bij de traditionele vorm. Welke?

Ja, niet traditioneel, maar wel herkenbaar. Hoe?

Nee, gebouw zou ook andere functie kunnen hebben

 

 Weinig architecten houden vast aan traditionele vormen, zoals bijvoorbeeld een kerk met een klokkentoren dat is. Lange tijd is het gewoonte geweest de gebruiksfunctie een geringe rol te laten spelen in het uiterlijk van een gebouw Een kantoorflat, woonflat, school of bioscoop zijn dan niet meer echt van elkaar te onderscheiden Tegenwoordig is er meer aandacht voor het herkenbaar maken van de gebruiksfunctie.

 

- Het enige wat het gebouw op een schoolgebouw laat lijken zijn de lokalen en misschien de aula. Je kunt wel zien dat het een schoolgebouw door de inrichting van de lokalen en door de mediatheek, maar dit is hoogstwaarschijnlijk geen keuze van de architect.  

 

9.- Betekenis: welke associaties roept het gebouw op?  

status, macht

veel uiterlijk vertoon (extravagant)

gesloten bolwerk, vesting

pure, abstracte architectuur.

Open, toegankelijk gebouw

Klassiek, traditioneel

 

Uit je antwoorden op bovenstaande vragen blijkt in veel gevallen al wel met welke categorie je het gebouw associeert.

Pure 'abstracte' architectuur is architectuur die weinig rekening houdt met bestaande tradities en niet echt verwijst naar de gebruiksfunctie Van Rietveld wordt wel gezegd dat hij abstracte architectuur maakt De overige categorieën spreken voor zich.

 

- het gebouw past zeker in de categorie pure, abstracte arhitectuur. Er wordt namelijk weinig rekening gehouden met bestaande tradities en het verwijst ook niet echt naar de gebruiksfunctie van het gebouw zoals al eerder te lezen in antwoord 8.